Levvel’s visie op rapport inspectie JeugdzorgPlus

Wat is JeugdzorgPlus?

Levvel biedt veel verschillende soorten hulp. Op de JeugdzorgPlus-groepen verblijven jongeren die van de rechter een gesloten machtiging hebben gekregen. Dat betekent dat de rechter hen voor hun eigen veiligheid, of de veiligheid van hun omgeving, achter gesloten deuren plaatst. Deze behandelvorm heet JeugdzorgPlus, ook wel bekend als gesloten jeugdzorg.

Stoppen met JeugdzorgPlus

Levvel is in 2013 gestart met het afbouwen van gesloten jeugdzorg, omdat we geloven dat jongeren beter op een andere manier geholpen kunnen worden. In 2018 zijn wij daarom als eerste gestart met kleinschalige groepen (maximaal 6 jongeren per groep, in plaats van 8-10). In 2019 zijn de afzonderingsruimtes (separeercellen) gesloten, want in onze werkwijze staat ‘relationeel werken’ en ‘geweldloos verzet’ centraal. Dat zijn werkwijzen waarbij hulpverleners bij de jongeren blijven als zij het moeilijk hebben, in plaats van hen op te sluiten. Alle hulpverleners zijn in deze werkwijzen getraind. Sinds 2022 wonen jongeren in gewone woonwijken en gaan daar naar school.

Inmiddels is de afbouw van JeugdzorgPlus landelijk beleid. Het is bedoeling dat gesloten jeugdzorg in 2030 helemaal niet meer bestaat.

Waarom hebben de groepen van Levvel geen afzonderlijke ruimte?

De Jeugdwet (2024) bepaalt dat elke JeugdzorgPlus-groep een afzonderlijke ruimte moet hebben. Dat is een ruimte waarin jongeren tijdelijk opgesloten kunnen worden. Levvel gelooft dat zulke ruimtes niet goed zijn voor jongeren. Niet voor niks hebben we in 2019 de separeercellen gesloten.

Al voor de nieuwe Jeugdwet er was, werd in Nederland in de JeugdzorgPlus afgebouwd. Als we nu toch weer een afzonderingsruimte inrichten op de JeugdzorgPlus-groepen van Levvel, zien wij dat als een stap terug in die afbouw. Het past niet bij de manier waarop wij zorg bieden als jongeren in een crisissituatie raken. Juist dan is het van groot belang dat andere mensen dichtbij hen zijn, afzondering werkt traumatiserend.  

Waarom gaan sommige slaapkamerdeuren op slot?

Ook staat in de Jeugdwet dat ‘s nachts slaapkamerdeuren niet op slot mogen. Op 3 van de 4 groepen van Levvel gebeurt dat ook niet. Op 1 groep verblijven jongeren die volgens de rechter strafbare feiten hebben gepleegd. Voor de veiligheid van de jongeren en de medewerkers op deze groep, gaan hier de slaapkamerdeuren ’s nachts wel op slot.

Levvel onderzoekt welke zorg en aanpak jongeren op deze groep nodig hebben. Het landelijke ondersteuningsteam af- en ombouw JeugdzorgPlus ondersteunt ons daarbij. 

Verbeterkracht of veranderkracht

In het rapport spreekt de inspectie over een ‘middelhoog vertrouwen in de verbeterkracht van Levvel’. Dit vinden wij jammer. Wat ons betreft gaat het erom dat we de gesloten jeugdzorg veranderen in plaats van verbeteren. Wij hebben ervaren dat het veel veranderkracht vraagt om die veranderingen door te voeren en zijn van mening dat wet- en regelgeving deze verandering op een aantal punten in de weg staat. 

Ver voor de nieuwe wet in 2024 inging, werden al onze groepen omgevormd naar kleinschalige groepen. Wij blijven inzetten op onze ambitie om de JeugdzorgPlus af– en om te bouwen naar 0 gesloten plekken, waarin de hulpverleners bij de jongeren blijven als zij het moeilijk hebben, in plaats van in een aparte kamer op te sluiten.

We staan in goed contact met alle ouders en kinderen over onze visie en uitgangspunten. Zij zijn op de hoogte en betrokken bij onze aanpak. Wij werken hierin samen met ervaringsdeskundigen. We zijn blij te kunnen rekenen op de samenwerking met het landelijke ondersteuningsteam, de verschillende betrokken partners, zoals de branchevereniging, expertisenetwerken en gemeentes.  We blijven openstaan voor de kritische blik van de IGJ.

Lees de rapporten van de inspectie